กลุ่มเกษตรแปลงใหญ่ผักอินทรีย์ตำบลห้วยไร่ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ คืออีกหนึ่งกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่ที่มีความเข้มแข็ง สามารถร่วมกันวางแผนบริหารจัดการการปลูกพืชผัก สร้างรายได้เพิ่มขึ้นและมีรายได้ตลอดทั้งปี เดิมปลูกพืชผักแบบใช้สารเคมีส่งผลเสียต่อสุขภาพ ทำให้มีการหันมาปลูกพืชผักอินทรีย์ โดยได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนจากกรมส่งเสริมการเกษตรอย่างใกล้ชิด
นายไพฑูรย์ อินหา ผู้จัดการแปลงใหญ่ผักอินทรีย์ตำบลห้วยไร่ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ เล่าถึงปัญหาหลักคือ ปัญหาสุขภาพของเกษตรกร เดิมทีเกษตรกรที่นี่มีการปลูกพืชผักแบบใช้สารเคมี ทำให้กระทบต่อสุขภาพร่างกาย สารเคมีตกค้างในกระแสเลือดสูง และปัญหาในเรื่องของต้นทุนการผลิตที่สูงมาก เกษตรกรถูกกดราคา ผลผลิตตกต่ำ จนเกษตรกรที่นี่มีหนี้สินเพิ่มขึ้นทุกปี แต่ปัจจุบันมีการรวมกลุ่มเกษตรกรกลายเป็นแปลงใหญ่ผักอินทรีย์ตำบลห้วยไร่ สามารถลดปัญหาในเรื่องของราคาได้ กลุ่มมีอำนาจต่อรองในเรื่องของราคา และได้รับการส่งเสริมจากสำนักงานเกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ สำนักงานเกษตรอำเภอหล่มสัก ทางเจ้าหน้าที่ได้เล็งเห็นประสิทธิภาพในการผลิต และความเข้มแข็งของกลุ่ม เจ้าหน้าที่จึงได้เข้ามาให้องค์ความรู้ต่าง ๆ เช่น การป้องกันและกำจัดโรคแมลง แนะนำเกี่ยวกับการบริหารจัดการกลุ่ม รวมไปถึงปัจจัยการผลิต สนับสนุนอุปกรณ์ เครื่องมือที่ช่วยในการผลิต งบประมาณเงินทุนต่าง ๆ ทำให้กลุ่มฯ สามารถผลิตปัจจัยการผลิตด้วยตนเองแบบครบวงจร 100% และสามารถพัฒนาตนเองได้มาจนถึงทุกวันนี้ นอกจากนี้กลุ่มแปลงใหญ่ฯของเรา มีการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติ พึ่งพาตนเอง ใช้ปัจจัยทุกอย่างที่เรามีในครัวเรือนและในชุมชน เพื่อลดต้นทุนการผลิตอีกรูปแบบหนึ่ง
ด้านนางชญากุล ผ่องโอภาส เกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ กล่าวว่า จังหวัดเพชรบูรณ์ มีการปลูกผักส่วนมากในโซนเหนือของจังหวัด โดยเฉพาะอำเภอหล่มสักจะมีการปลูกผักเป็นพื้นที่จำนวนมาก อย่างกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่ผักอินทรีย์ตำบลห้วยไร่ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ แห่งนี้ เป็นแปลงต้นแบบของกรมส่งเสริมการเกษตร และเป็นแปลงที่มีการรวมกลุ่มของเกษตรกรเป็นแปลงใหญ่ ซึ่งบทบาทของสำนักงานเกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ จะร่วมมือกับสำนักงานเกษตรอำเภอในการส่งเสริม ลงพื้นที่เพื่อพูดคุย อธิบายให้เกษตรกรเข้าใจ ในสมัยก่อนเกษตรกรจะปลูกผักแบบต่างคนต่างปลูก และประสบปัญหาในด้านการขาย คือ ผลิตไม่ตรงตามความต้องการของตลาด หรือล้นตลาด มีต้นทุนการผลิตที่สูง กรมส่งเสริมการเกษตรได้เล็งเห็นถึงปัญหาตรงนี้ จึงได้ผลักดันเกษตรกรให้รวมกลุ่มเข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เพื่อให้เกษตรกรมีอำนาจในการต่อรองเรื่องของราคา และยกระดับเกษตรกรให้เป็นผู้ประกอบการอีกด้วย
นางชรินรัตน์ ตีทอง นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการพิเศษ รักษาราชการแทน เกษตรอำเภอหล่มสัก เล่าว่า สมาชิกกลุ่มแปลงใหญ่ผักอินทรีย์ตำบลห้วยไร่ให้ความร่วมมือเป็นอย่างมาก เนื่องจากกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่ฯสนใจ และเกิดความต้องการที่จะปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต ปรับเปลี่ยนการผลิตพืชผักแบบเชิงเดี่ยว ผลิตปริมาณมากแต่ไม่มีตลาดรองรับ ปรับเปลี่ยนมาปลูกพืชผักที่หลากหลาย และมีแนวทางการตลาดคือ ตลาดนำการผลิต สามารถส่งขายได้ตลอดทุกฤดูกาล ซึ่งสมาชิกในกลุ่มแปลงใหญ่ฯมีความเข้มแข็ง สามารถพึ่งพาตนเองได้ และมีการบริหารจัดการ คิด วิเคราะห์ ตัดสินใจได้ด้วยตนเอง จนสามารถวางแผนการผลิตพืชให้มีผลผลิตต่อเนื่องตลอดทั้งปี ความแตกต่างระหว่างการทำตัวคนเดียวและการรวมกลุ่มเป็นแปลงใหญ่ฯ เปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน กลุ่มสามารถเข้าใจกระบวนการของตลาดได้มากขึ้น เมื่อมีตลาดที่ชัดเจน กลุ่มก็สามารถผลิตได้ตรงตามความต้องการของตลาด สร้างรายได้ตลอดทั้งปี
