“ไตรโคเดอร์มา” เป็นเชื้อราที่พบทั่วไปในดิน เศษซากพืช ซากสัตว์ อินทรียวัตถุ และบริเวณระบบรากพืชซึ่งบางสายพันธุ์มีประสิทธิภาพในการควบคุมโรค และส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช ทำให้ระบบรากพืชสมบูรณ์ แข็งแรง สามารถหาอาหารได้มาก ส่งผลให้ผลผลิตสูงและคุณภาพดี
เชื้อราไตรโคเดอร์มา เป็นเชื้อราที่มีสปอร์สีเขียวเข้ม เจริญได้ดีในดินที่มีอินทรียวัตถุทำลายเชื้อราที่เป็นสาเหตุโรคพืชหลายชนิด ซึ่งเชื้อราไตรโคเดอร์มาใช้ในการป้องกันการเกิดโรค ดีกว่าใช้เพื่อการรักษาโรค
เชื้อราไตรโคเดอร์มา ควบคุมโรคอะไรบ้าง เชื้อราไตรโคเดอร์มา เป็นเชื้อราที่ยับยั้งการเจริญเติบโตและทำลายเชื้อราสาเหตุโรคพืชหลายชนิด ดังนี้
- เชื้อราพิเทียม ทำให้เกิดรากเน่า โคนเน่า โรคยอดเน่าของต้นกล้าในพืชไร่
- เชื้อราไฟท็อปทอร่า ทำให้เกิดรากเน่าโคนเน่าในไม้ผล
- เชื้อสคลอโรเทียม หรือราเม็ดผักกาด ทำให้เกิดโรคกล้าไหม้ โรคเหี่ยวในพืชผัก
- เชื้อราฟิวซาเรียม ทำให้เกิดโรคเหี่ยวในพืชผัก
- เชื้อราไรซ็อกโตเนีย ทำให้เกิดโรคเน่าคอดินในพืชผัก
เชื้อราไตรโคเดอร์มา ทำลายโรคพืชได้อย่างไร
- เป็นปรสิตต่อเชื้อโรคพืช โดยสร้างเส้นใยพันรัดเส้นใยโรคพืช และเจริญแทงเข้าสู่ภายในเส้นใยโรคพืช ทำให้เชื้อโรคพืชถูกทำลาย ส่งผลให้ปริมาณเชื้อโรคพืชลดลง
- แข่งขันกับเชื้อโรคพืช โดยเชื้อราไตรโคเดอร์มาเจริญสร้างเส้นใย และสปอร์อย่างรวดเร็ว จึงสามารถแข่งขันแก่งแย่งอาหารกับเชื้อโรคพืช
- สร้างสารยับยั้งเชื้อโรคพืช โดยสร้างปฏิชีวนสาร และเอนไซม์ซึ่งมีผลในการยับยั้งและทำลายเชื้อสาเหตุโรคพืช
ไตรโคเดอร์มา สามารถทำลายโรคที่มีสาเหตุมาจากเชื้อราได้ อย่างเช่น โรคราน้ำค้าง โรคราแป้ง โรครากเน่า โรคราสนิม และที่สำคัญไตรโคเดอร์มา ไม่เป็นอันตรายต่อแมลง มนุษย์ และสัตว์เลี้ยงอีกด้วย
วิธีการใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา
- คลุกเมล็ด เพื่อควบคุมโรคที่ติดมากับเมล็ดพันธุ์ เช่น โรคราน้ำค้าง โรคแอนแทรกโนส โดยใช้เชื้อสดประมาณ 10 กรัม (1 ช้อนแกง) ผสมน้ำ 10 มิลลิลิตร (1 ช้อนแกง) ใช้คลุกเมล็ดพันธุ์ 1 กิโลกรัม สำหรับการแช่เมล็ดพันธุ์ข้าว ใช้เชื้อสด 1/2 กิโลกรัมต่อน้ำ 100 ลิตร กรองเอาเฉพาะน้ำเชื้อ หลังจากนั้นนำเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ผ่านการแช่น้ำมาแล้ว 1 คืน แช่ในน้ำเชื้อประมาณ 1/2-1 ชั่วโมง
- ใช้ทางเดิน โดยใช้เชื้อสด 1 กิโลกรัม ผสมรำละเอียด 4 กิโลกรัม และปุ๋ยอินทรีย์ 100 กิโลกรัม คลุกเคล้าให้เข้ากัน และนำส่วนผสมของเชื้อไปใช้ประโยชน์ได้ดังนี้
– ผสมกับวัสดุเพาะกล้า โดยใช้ส่วนผสมของเชื้อ 4 ส่วน และวัสดุเพาะกล้า 1 ส่วน คลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วนำไปใช้เพาะกล้า
– รองก้นหลุม หว่าน หรือโรย โดยในพืชผักใช้วิธีหว่านส่วนผสมของเชื้อประมาณ 80-160 กิโลกรัมต่อไร่ หรือ 50-100 กรัมต่อต้น (ประมาณ 1 กระป๋องนม) ส่วนในไม้ผลหรือไม้ยืนต้นใช้ 3-5 กิโลกรัมต่อต้น
- ฉีดพ่น โดยใช้อัตราส่วนเชื้อสด 1/2 กิโลกรัมต่อน้ำ 30-100 ลิตร กรองเอาเฉพาะน้ำเชื้อ นำไปฉีดพ่นเพื่อควบคุมโรคต่างๆ เช่น โรคแอนแทรกโนสของพริก โรคใบติดของทุเรียน โรคผลเน่าของสละ สำหรับการใช้ในนาข้าว ใช้ฉีดพ่นอย่างน้อย 3 ครั้ง คือ ระยะแตกกอ ตั้งท้อง และออกรวง เพื่อควบคุมโรคข้าวที่เกิดจากเชื้อรา เช่น โรคเน่าคอรวง โรคใบจุดสีน้ำตาล โรคกาบใบแก้ง
- ทาลำต้น ใช้เชื้อสด 1/2 กิโลกรัม ผสมน้ำ 1 ลิตร และฝุ่นแดง 1/2 กิโลกรัม ผสมให้เข้ากัน ทาบริเวณที่เป็นโรคซึ่งได้ถากเปลือกบางส่วนไว้แล้ว
ประโยชน์ของเชื้อราไตรโคเดอร์มา
ยับยั้งและทำลายเชื้อราก่อโรคพืชเพื่อไม่ให้สร้างความเสียหายแก่พืช
ช่วยกระตุ้นให้พืชสร้างความต้านทานต่อการเข้าทำลายของเชื้อโรค
ส่งเสริมและช่วยพัฒนาให้พืชมีการเจริญเติบโตได้อย่างสมบูรณ์
ส่งเสริมประสิทธิภาพการใช้ธาตุอาหารต่างๆ ของพืช โดยปรับเปลี่ยนธาตุอาหารให้อยู่ในรูปที่พืชสามารถนำไปใช้ได้ ช่วยย่อยสลายอินทรียวัตถุ เพิ่มปริมาณธาตุอาหารในดิน เพิ่มอัตราการงอกของเมล็ดพันธุ์ ป้องกันเชื้อราเข้าทำลายเมล็ดพันธุ์จนทำให้เกิดโรคที่เมล็ด เช่น โรคเมล็ดด่างในข้าว
ข้อควรระวัง
– ไม่ควรใช้ร่วมกับปุ๋ยเคมี และพื้นที่ที่ใช้สารกำจัดวัชพืช
– ควรใช้ในช่วงเช้าหรือเย็น เพราะในช่วงกลางวันมีอากาศร้อน แสงแดดจัด ทำให้เชื้อตาย
– เชื้อสดสามารถเก็บไว้ในตู้เย็นได้นาน 1 เดือน หากกรองเอาสปอร์ผสมน้ำแล้ว ควรเก็บไว้ในตู้เย็นได้ไม่เกิน 7 วัน
– ควรมีการปรับปรุงดินด้วยอินทรียวัตถุ