เปิด 10 โรคในข้าวที่มีสาเหตุจากเชื้อรา อาการและสาเหตุของแต่ละโรคอาจมีความแตกต่างกัน แต่การสังเกตลักษณะของแผลและอาการที่เกิดขึ้นกับต้นข้าว
1.โรคใบไหม้ ระยะกล้า: ใบมีแผลจุดสีน้ำตาลคล้ายรูปตากลางแผลมีสีเทา กว้าง 2-5 มิลลิเมตร ยาว 10-15 มิลลิเมตร ระยะแตกกอ: พบอาการของโรคบนใบ ข้อต่อใบ และข้อของลำต้น แผลบนใบมีขนาดใหญ่กว่าระยะกล้า ระยะออกรวง: ถ้าเป็นโรคในระยะต้นข้าวเริ่มออกรวง เมล็ดจะลีบ รวงข้าวหักง่ายและหลุดร่วง
2.โรคใบจุดสีน้ำตาล สาเหตุ: เชื้อรา Helminthosporium oryzae อาการ: ใบและกาบใบมีจุดสีน้ำตาล รูปกลม หรือรูปไข่ ขอบนอกสุดของแผลมีสีเหลือง ใบที่เป็นโรคจะมีจุดสีน้ำตาลเกาะตามเมล็ดข้าว
3.โรคใบขีดสีน้ำตาล สาเหตุ: เชื้อรา Cercospora oryzae อาการ: แผลสีน้ำตาลเป็นขีด ๆ ขนานไปกับเส้นใบข้าว พบในระยะแตกกอ แผลจะขยายมาติดกัน ทำให้ใบแห้งตายจากปลายใบก่อน
4.โรคใบวงสีน้ำตาล สาเหตุ: เชื้อรา Rhynocosporium oryzae อาการ: แผลบนใบมีลักษณะเป็นรอยช้ำ รูปไข่ยาว ๆ แผลสีน้ำตาลปนเทา ขอบแผลสีน้ำตาลอ่อน ขยายใหญ่ขึ้นเป็นรูปวงรี
5.โรคกาบใบแห้ง สาเหตุ: เชื้อรา Rhizoctonia solani อาการ: แผลสีเขียวปนเทาปรากฏตามกาบใบ ใกล้ระดับน้ำ แผลจะลุกลามขยายใหญ่ขึ้นจนมีขนาดไม่จำกัดและขยายขึ้นถึงใบข้าว
6.โรคกาบใบเน่า สาเหตุ: เชื้อรา Sarocladium oryzae อาการ: แผลสีน้ำตาลดำบนกาบห่อรวง ขนาดแผล 2-7 x 4-18 มิลลิเมตร กลางแผลมีกลุ่มเส้นใยสีขาวอมชมพู แผลขยายติดต่อกันทำให้รวงข้าวโผล่ไม่พ้นกาบหุ้มรวง
7.โรคเมล็ดด่าง สาเหตุ: เชื้อรา Curvularia lunata, Cercospora oryzae, Bipolaris oryzae, Fusarium semitectum, Trichoconis padwickii, Sarocladium oryzae อาการ: แผลสีต่างๆ เช่น จุดสีน้ำตาลหรือดำ หรือลายสีน้ำตาลดำหรือสีเทาปนชมพูที่เมล็ดบนรวงข้าว
8.โรคกล้าเน่าในกระบะเพาะ สาเหตุ: เชื้อรา Curvularia lunata, Bipolaris oryzae อาการ: เมล็ดข้าวบางส่วนที่เพาะไม่งอกและมีเส้นใยของเชื้อราปกคลุม ส่วนเมล็ดที่งอกต้นกล้าจะเจริญเติบโตช้ากว่าต้นกล้าข้าวปกติ
9.โรคถอดฝักดาบ สาเหตุ: เชื้อรา Fusarium fujikuroi อาการ: ต้นกล้าจะแห้งตาย ต้นข้าวเป็นโรคจะต้นผอมสูง ใบมีสีเขียวซีด รากจะเน่าช้ำและมีสีชมพูตรงบริเวณข้อ
10.โรคลำต้นเน่า สาเหตุ: เชื้อรา Sclerotium oryzae อาการ: แผลเป็นจุดสีน้ำตาลดำใกล้ระดับน้ำ แผลขยายใหญ่ขึ้นและลงตามกาบใบของต้นข้าว ใบล่างเปลี่ยนเป็นสีเหลือง กาบใบและลำต้นเน่า ต้นข้าวล้มง่าย
อาการและสาเหตุของแต่ละโรคอาจมีความแตกต่างกัน แต่การสังเกตลักษณะของแผลและอาการที่เกิดขึ้นกับต้นข้าวสามารถช่วยในการระบุและจัดการกับโรคเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ