กาฬสินธุ์ – พบเกษตรกรต้นแบบพลิกผืนดินที่ทำกินจากนาข้าวตายแล้งซ้ำซากสู่การแก้ปัญหาครบวงจรด้วยไร่นาสวนผสม มีรายได้รายวัน รายเดือน และรายปี ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้หมุนเวียนตลอดปี เผยสูตรสำเร็จ เครียด เบื่อ ขุดเอาชนะความแห้งแล้งซ้ำซาก นางอรนุช เกษสัญชัย หัวหน้ากลุ่มยุทธศาสตร์และสารสนเทศ สำนักงานเกษตรจังหวัดกาฬสินธุ์ นายพนมกร เวชกามา นักวิชาการเกษตร นางสาววิรัตน์ จิตรจักร เกษตรอำเภอกุฉินารายณ์ นำคณะสื่อมวลชนลงแปลงไร่นาสวนผสมของนายลำไพ ขจรโมทย์ เกษตรกรดีเด่นสาขาอาชีพไร่นาสวนผสม ประจำปี 2565 เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์เกษตรกรต้นแบบที่พึ่งพาตนเองมีรายได้ตลอดทั้งปี ด้วยการใช้ทักษะและภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยเฉพาะการแก้ไขปัญหาแล้งซ้ำซาก
นางอรนุช เกษสัญชัย หัวหน้ากลุ่มยุทธศาสตร์และสารสนเทศ สำนักงานเกษตรจังหวัดกาฬสินธุ์ กล่าวว่า นายลำไพ ขจรโมทย์ นับว่าเป็นต้นแบบของเกษตรกรที่ไม่ยอมแพ้ต่อภัยธรรมชาติ โดยเฉพาะปัญหาแล้งซ้ำซากที่เกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี จากเดิมที่ปลูกข้าวได้ปีละครั้งเพราะเป็นที่นาโคก ก็สามารถปรับเปลี่ยนทำทั้งนาปีและนาปรังได้ ปลูกสวนผลไม้ ปลูกกล้วยหอม ขายใบตอง และพืชผักสวนครัว มีรายได้ตลอดทั้งปี “เราอยากให้ประชาชนได้เข้าถึงการเรียนรู้วิถีเกษตรที่สามารถจับต้องได้ ทำได้จริง ซึ่งจะเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของการมีอาชีพอิสระลงมือทำด้วยตนเอง ซึ่งหากท่านใดสนใจสามารถไปขอความรู้ หรือสอบถามรายละเอียดข้อมูลกับสำนักงานเกษตรอำเภอใกล้บ้านได้” นางอรนุชกล่าว
ด้านนายลำไพ ขจรโมทย์ เกษตรกรต้นแบบเจ้าของไร่นาสวนผสมแห่งนี้ เล่าว่า มีพื้นที่ทำกิน 16 ไร่ เดิมเป็นนาข้าวทั้งหมด แต่ปลูกข้าวได้เพียงปีละครั้ง หน้าแล้งก็แล้งไม่มีน้ำเลย พอถึงหน้าฝนน้ำไหลหลากก็ได้รับผลกระทบอีก เป็นแบบนี้ซ้ำซากมาก จนกระทั่งมาลองศึกษาและเปลี่ยนแนวคิดจากการเริ่มศึกษาดูงานกับสำนักงานเกษตรอำเภอกุฉินารายณ์ ไปดูจุดนั้นจุดนี้หาข้อเปรียบเทียบกับของที่เรามี จนกระทั่งนำไปสู่การปรับเปลี่ยนการทำเกษตรของครอบครัว จากที่นาล้วนๆ นำมาแบ่งสัดส่วนตามหลักไร่นาสวนผสม โดยเป็นพื้นที่ทำนาปี นาปรัง 6 ไร่ ปลูกไผ่ 1 ไร่ กล้วยน้ำว้า กล้วยหอมทอง และฝรั่ง 5 ไร่ และอีก 4 ไร่เป็นที่อยู่อาศัยและคอกวัว ภายในสวนขุดสระน้ำ ขุดยกร่องในสวน ขนาดกว้าง 2 เมตร ลึก 70 ซม. มีคันดินกว้าง 2.5 เมตร สามารถปลูกกล้วย และพืชสวนครัวหมุนเวียนไปตลอดทั้งปี ทั้งนี้ยังมีรายได้จากการขายใบตองอีกด้วย
นายลำไพเปิดเผยถึงสูตรสำเร็จของการทำไร่นาสวนผสมง่ายๆ คือ เซ็ง เครียด เบื่อ ขุด ขุดแล้วก็ปลูก ปลูกไปเรื่อยในที่ของตนเอง ผลผลิตออกมาก็เอาออกมาขาย เอาไว้กินบ้าง ทุกวันนี้มีรายได้เฉลี่ยเดือนละ 20,000 บาท แต่เราไม่ต้องซื้อหาอาหารเพราะมีอยู่ในส่วน สินค้าในสวนหลักๆ คือใบตองได้สัปดาห์ละ 100 กก. กล้วยน้ำว้า กล้วยหอมทอง 150 กก. ฝรั่ง ข่า ตะไคร้ พริก และหน่อไม้ ซึ่งผลผลิตทางการเกษตรผ่านมาตรฐาน GAP เรียบร้อย “จากการทำไร่นาสวนผสมนอกจากจะมีรายได้หมุนเวียนตลอดปีแล้ว ยังทำให้เรียนรู้ถึงการแบ่งปันความรู้ให้แก่คนที่สนใจ ทั้งที่แวะเวียนมาที่สวนและโทรศัพท์มา ในส่วนตัวมองว่าทุกคนสามารถทำเกษตรและเป็นเกษตรกรได้ แค่เปิดใจ และลงมือทำ” นายลำไพกล่าวในตอนท้าย
